Ένας Απλός (;) Κότσυφας

Το έργο μού άρεσε. ‘Μαυροπούλι’, ήτοι ‘Blackbird’ – ‘κοτσύφι’ για τους ορνιθολόγους της παρέας -, στο Απλό, με Καταλειφό, Καλλιμάνη κι ένα κοριτσάκι Φαίδρα-is-her-name, σε σκηνοθεσία Β. Γεωργιάδου. Συγγραφέας ο κύριος David Harrower, αγνώστων -σε μένα – λοιπών στοιχείων, ο οποίος κάθησε κι έγραψε αυτό το κείμενο για την ερωτική σχέση ενός 12χρονου κοριτσιού κι ενός 40αρη μέσα από μια συνάντηση 15 χρόνια μετά. Και καλά έκανε.

Όλως τυχαίως, πήγα διαβασμένη μια και τρεις βδομάδες πριν είχα ολοκληρώσει τη Lolita του Nabokov (ο οποίος, παρεμπιπτόντως, με είχε στείλει αδιάβαστη, μου τίναξε τα μυαλά στον αέρα, μου έκανε κόμπο την καρδιά και γύρισε τ’άντερά μου σα σε κάδο πλυντηρίου κι όλα αυτά τόσο μα τόσο όμορφα, με κάτι αγγλικούλια σκέτη φιέστα πρωτοχρονιάτικων πυροτεχνημάτων, που μ’έκανε να θέλω να σκίσω το πτυχίο μου γιατί, από τότε που πήρα φόρα να ξεκινήσω το Ulysses του Joyce και σταμάτησα στη σελίδα 12, είχε να με κάνει μυθιστόρημα να διαβάζω με το λεξικό παραμάσχαλα). Και μού’ρθε γάντι, όχι μόνο για τη συνάφεια του θέματος αλλά και γιατί η παρουσίαση της σχέσης Ρέι-Πήτερ και Ούνα μού θύμισε αρκετά από τη φάση α΄ της σχέσης Humbert – Lolita: το κοριτσάκι-νυμφίδιο που ερωτεύεται το μεγαλύτερο, αν και η Lolita εξαρχής είναι χειριστική επειδή καταλαβαίνει την αδυναμία του καθηγητή ενώ η Ούνα τον πολιορκεί πιο ξεκάθαρα και ίσως πιο αθώα (θενξ Αντριου). Όλα αυτά, βέβαια, σε φλας μπακ, αφού ξεκινάμε με κατά μέτωπο επίθεση, η Ούνα εισβάλλει στον εργασιακό χώρο του πρώην Ρέι νυν Πήτερ, έχοντας ανακαλύψει τυχαία την πόλη όπου πλέον ζει και κρύβεται. Ριπές πολυβόλου εκατέρωθεν, με τις μισές φράσεις/κατηγορίες να καθρεφτίζουν ωμά όχι μόνο την ψυχική τους τρικυμία αλλά και τα ρημάδια της ζωής τους. Μ’άρεσε η ένταση του κειμένου, ο ρυθμός του έρεε φυσικός και δικαιολογημένος, απλώς δεν είχαν ζεσταθεί ακόμα οι ηθοποιοί και μάλλον είναι πολύ δύσκολο να πιάσεις τόσο μπιτάτο ρυθμό χωρίς κενά αν α) δεν είσαι αστέρι-ηθοποιός και β) δεν έχεις ζεσταθεί αρκούντως, και σ’αυτή την περίπτωση πότε να προλάβουν; Ο κ. Καταλειφός έχει τις δυνατότητες μα δεν τό’πιασε ακριβώς. Εντούτοις μου φάνηκε πιο κοντινός στα γούστα μου με το λιγότερο τεατράλε παίξιμο αυτής της παράστασης. Την κα. Καλλιμάνη τη χειροκροτώ δις, μου άρεσε πολύ, τελεία και παύλα. Άποψη μειωμένης αντίληψης, βέβαια, γιατί χάναμε επεισόδια όταν οι ηθοποιοί μάς είχαν γυρισμένη την πλάτη- τυχεροί όσοι δεν είχαν πλαϊνές θέσεις. Ποιος είναι ο θύτης και ποιο το θύμα; Είναι πολύ εύκολο να σκεπάζεις το στόμα και να αναφωνείς «αποτρόπαιο» σα γριά γεροντοκόρη, και ο κύριος συγγραφέας, καλή του ώρα, πιάνει πολύ λεπτές αποχρώσεις της σχέσης αυτής: το πάθος, το μίσος, που φαίνονται αυτονόητα, αλλά και την έλξη, την εξάρτηση, το γνοιάξιμο. Ακόμα, το πώς αντιλαμβάνεται ο καθένας τη συμμετοχή του, το πώς επηρεάζεται στη μετέπειτα ζωή του, το πώς δικαιολογεί τον εαυτό του, το πώς αντιλαμβάνεται τον άλλο. Κι εμείς δεν είμαστε σίγουροι ότι βλέπουμε όλη την εικόνα, γιατί πετάγεται εμβόλιμη η υπονόμευση. Μετά τη μάχη, έρχεται η συμφιλίωση, η επιστροφή στην αθωότητα της προ 15ετίας εποχής (Μιχάλη/ Αντρέα, ρισπέκτ), κι εκεί που αποφορτιζόμαστε, μπαίνει το κοριτσάκι-καταλύτης που επαναφέρει την ανισορροπία, ο κύκλος ξαναξεκινά, και οι χαρακτήρες μοιάζουν σα ποντίκια στο κλουβί τους- πολύ ταιριαστό λοιπόν και το σκηνικό με το συρματόπλεγμα τριγύρω και τα διάσπαρτα σκουπίδια στο πάτωμα. Ωραίες οι καλοστημένες παραστάσεις αλλά γουστάρω τρελά όταν στηρίζονται σε ένα δυνατό έργο που σε κάνει να θέλεις να το συζητήσεις με τους φίλους και τον εαυτό σου. Το ‘Μαυροπούλι’ σε στριμώχνει να ασχοληθείς με θέματα που τά’χεις αφήσει στην αδράνεια και, προσωπικά, δεν περιμένω τίποτα λιγότερο από ένα έργο τέχνης.

6 Responses to Ένας Απλός (;) Κότσυφας

  1. Ο/Η tarsios λέει:

    λίγα λόγια και για τον συγγραφέα λοιπόν… είναι γεννημένος στο Εδιμβούργο το 1966. θεωρείται ο σημαντικότερος εκπρόσωπος της σύγχρονης σκοτσέζικης δραματουργίας και από τους πιο πολυπαιγμένους συγγραφείς της γενιάς του τόσο στη Μ. Βρετανία όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη… το έργο του ‘μαυροπούλι’ παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο φεστιβάλ εδιμβούργου το 2005. ο συγγραφέας πρωτοεμφανίστηκε το 1995 στο παραπάνω φεστιβάλ με το έργο ‘μαχαίρι στην κότα’ (παρουσιάστηκε στο θέατρο της οδού κεφαλληνίας το 2000). ο συγγραφέας απέρριψε την δελεαστική οικονομική πρόταση που του έγινε για κινηματογραφική μεταφορά του έργου ‘μαυροπούλι’ θεωρώντας ότι το κινηματογραφικό ‘μαυροπούλι’ θα έχανε την αμφισημία που το χαρακτηρίζει. «απέρριψα την πρόταση για τον ίδιο λόγο που απέρριψα παρόμοια πρόταση και για το ‘μαχαίρι στην κότα'»,λέει. «γράφεις για τη σκηνή, μ’ένα συγκεκριμένο τρόπο. για μένα, ένα από τα καλύτερα στοιχεία του έργου είναι ότι δεν βλέπεις την Ούνα σαν παιδί. θα ήταν λάθος να τη δείς όπως στα δώδεκά της, αλλά αυτό θα το ήθελε οπωσδήποτε μια κινηματογραφική παραγωγή». (στοιχεία από το πρόγραμμα της παράστασης).
    όσο για το έργο, σε αφήνει με πολύ περισσότερα ερωτήματα απ’ αυτά που είχες όταν πήγες, όπως κάθε καλό έργο τέχνης οφείλει να κάνει. ο συγγραφέας αρνείται να δώσει απαντήσεις για το καλό και το κακό, τον θύτη και το θύμα. μας αφήνει να τις βρούμε μόνοι μετά το τέλος της παράστασης, στις συζητήσεις,ίσως,που θα δημιουργηθούν με τον εαυτό και τους άλλους…..

  2. Ο/Η Sterna hirundo λέει:

    Καλησπέρα,
    Μια πλευρά που αγγίζει πολύ εύστοχα ο συγγραφέας είναι
    το πώς ο κοινωνικός περίγυρος, ποτισμένος με παγιωμένες
    απόψεις (ή προκαταλήψεις πιο συγκεκριμένα), αρνείται συνήθως να δεχτεί & αντίθετα εύκολα απομονώνει ή χειρότερα εχθρεύεται (δεν ξέρω τι είναι χειρότερο, ή μαλλόν ξέρω το δεύτερο) τις αποκλίνουσες συμεριφορές, ιδιαίτερα αν έχουν να κάνουν με την ερωτική ζωή & επιλογές. Και όχι μόνο αυτό αλλά αυτή η στάση επιστρέφει
    στους πρωταγωνιστές, που για να μην πνιγούν από την επιθετική στάση της κοινωνίας, υιοθετούν & εσωτερικεύουν
    τις απόψεις αυτές & θάβουν αν μπορούν τα γεγονόντα, στρέφοντας πλέον τα πυρά ο ένας στον άλλον & διαγράφοντας την καλή πλευρά που υπάρχει & δεν είναι άλλη από αυτό που έζησαν. Βέβαια εδώ ο ένας θάβει το γεγονός πιο ενεργητικά προσπαθόντας να αλλάξει ζωή, η κοπέλα όμως δεν τα καταφέρνει με την ίδια ας πούμε δεξιότητα, λόγω βέβαια & της ηλικίας που πέρασε την εμπιρεία αυτή. Η σύναντηση αυτή νομίζω είναι η κάθαρση που απαιτείται για να απελευθερωθεί & να προχωρήσει στη ζωή της.

  3. Ο/Η walker λέει:

    Sterna hirundo said:
    Η σύναντηση αυτή νομίζω είναι η κάθαρση που απαιτείται για να απελευθερωθεί & να προχωρήσει στη ζωή της.

    Μπορεί και νά’χεις δίκιο, προσωπικά όμως έμεινα με την εντύπωση της τελευταίας σκηνής, όπου η Ούνα κυνηγά απελπισμένη τον Πήτερ που φεύγει, και νομίζω ότι τελικά η κοπέλα μένει εγκλωβισμένη και αγκιστρωμένη. Διάβασα μάλιστα κάπου ότι σε παράσταση στο Λονδίνο το κλείσιμο γινόταν στο δρόμο με αυτοκίνητο που φεύγει σπινάρονταςκοκ οπότε αυτή η αίσθηση, του Πήτερ που προπσαθεί να ξεφύγει και να ξεχάσει και της Ούνας που τον καταδιώκει, είναι πολύ πιο έντονη

  4. Ο/Η Sterna hirundo λέει:

    Πραγματικά πολύ έξυπνο το τέλος της παράστασης στην μεταφορά του στο Λονδίνο. Ωστόσο αυτό που θελω να πω είναι ότι στο τέλος – είναι προφανές αυτό – φαίνεται ότι η Ούνα είναι ακόμη εγκλωβισμένη, ωστόσο πιστεύω ότι ακόμη & έτσι η καθαρτήρια συνάντηση μπορεί να αξιοποιηθεί απο εκείνη σαν απαρχή χάραης νέας πορείας.
    Ισως να το κλείσιμο αυτό να ενεργοποιεί μια συνηδειτοποίηση που μπορει να βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση!!

  5. Ο/Η tarsios λέει:

    αλήθεια είναι πως κι εμένα μου φάνηκε πως η Ούνα αναζητά την κάθαρση μ΄αυτή την συνάντηση για να μπορέσει να προχωρήσει με τη ζωή της, αντίθετα από τον Πήτερ ο οποίος μου φαίνεται πως έχει προχωρήσει στη ζωή του χωρίς να έχει χρειαστεί την αντίστοιχη κάθαρση… με το τέλος της παράστασης δεν νομίζω πως η Ούνα μένει ικανοποιημένη από την έκβαση αυτής της συνάντησης, μάλλον μένει με το ίδιο συναίσθημα με το οποίο πήγε, τουλάχιστον εμένα αυτό θα μου έμενε αν ήμουν στη θέση της…..αυτό που θα ήθελα επίσης να πω για την παράσταση είναι πως όσο περνούν οι μέρες απ’ όταν την είδα, τόσο μου δημιουργούνται καινούριοι προβληματισμοί…

  6. Ο/Η Sterna hirundo λέει:

    Πιστεύω ότι & στην Ούνα αλλάζει κάτι συναισθηματικά. Το αιτιολογώ αυτό από την εξέλιξη της συνάντησης του πρώην ζευγαριού. Σταδιακά ο Πήτερ προσπαθώντας να εξηγήσει, αποκαλύπτει αλήθειες άγνωστες στην Ούνα & προθέσεις παρεξηγημένες από την Ούνα, που λίγο απέχουν από πραγματικό έρωτα, με ότι μπορεί να βλέπει ο καθένας στον άλλο. Αυτό από μόνο του αρκεί για σημαντική εσωτερική αλλαγή στην Ούνα & ίσως μια καθαρή συνέχεια στη ζωή. Βέβαια στη συνέχεια & έτσι όπως ξαναφουντώνει το ερωτικό στοιχείο, φαίνεται ακόμη προσκολλημένη, καθώς δεν έχει κάποια δυνατή εναλλακτική επιλογή, όπως ο Πητερ, που εκεί στρέφεται τελικά,στη «νέα» του ζωή & εγκαταλείπει την Ούνα.

Αφήστε απάντηση στον/στην Sterna hirundo Ακύρωση απάντησης